Ngày 18 tháng 11 năm 2025, tại hội trường Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Cà Mau đã chủ trì tổ chức thành công Hội thảo Quốc tế về “Đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững ngành cua biển”. Hội thảo này là một phần quan trọng trong khuôn khổ Ngày hội Cua Cà Mau lần thứ II năm 2025.

Mục tiêu của Hội thảo là tăng cường quan hệ hợp tác giữa các cơ quan nghiên cứu khoa học và công nghệ, nhà quản lý, nhà khoa học với các doanh nghiệp và người dân. Đồng thời, đây là diễn đàn để trao đổi, chia sẻ các nghiên cứu về đổi mới sáng tạo, tình hình dịch bệnh và các giải pháp công nghệ đối với ngành cua biển Cà Mau, hướng tới phát triển nuôi trồng, sản xuất bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Quang cảnh buổi hội thảo 

Hội thảo đã quy tụ nhiều chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành đến từ các tổ chức quốc tế uy tín như Tổ chức Lương nông Quốc tế (FAO), Tổ chức Nghiên cứu Khoa học và Công nghiệp Khối thịnh vượng chung của Australia (CSIRO), Tổ chức Phát triển nghề cá Đông Nam Á (SEAFDEC/AQD), cùng các trường đại học lớn trong nước và quốc tế.

Các bài tham luận đã tập trung giải quyết những thách thức cấp thiết và đưa ra các giải pháp đổi mới sáng tạo dọc theo chuỗi giá trị cua biển. Các đại biểu đã chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về mô hình nuôi cua biển tại Philippines và Indonesia, bao gồm sản xuất giống và bảo tồn nguồn lợi. Đặc biệt, các công nghệ tiên tiến được giới thiệu bao gồm nuôi cua trong hệ thống Tuần hoàn nước (RAS) để tiết kiệm không gian và kiểm soát mầm bệnh, và giải pháp sản xuất giống cua biển chất lượng cao, kháng bệnh. Bên cạnh đó, hội thảo nhấn mạnh kinh nghiệm quản lý hệ thống đổi mới sáng tạo nông nghiệp hướng tới tác động bền vững, cũng như các chính sách và quy định hỗ trợ đổi mới sáng tạo tại Việt Nam. Thảo luận cũng bao gồm kinh nghiệm phát triển ngành cua biển tại các vùng liền kề về chính sách, kỹ thuật và liên kết vùng cả trong và ngoài nước.

Đặc biệt, việc truy xuất nguồn gốc và giá trị gia tăng được nâng lên cao trào trong các phiên thảo luận, thể hiện là đi sâu vào tiềm năng của công nghệ chế biến cua giá trị cao và sản phẩm phụ phẩm. Trong đó, nghiên cứu về Ứng dụng công nghệ Blockchain và Truy xuất nguồn gốc đã được giới thiệu, giúp nâng cao tính minh bạch, đáp ứng các tiêu chuẩn nhập khẩu khắt khe (như chống IUU fishing) và tăng giá trị xuất khẩu.

Phát biểu bế mạc Hội thảo, ông Ngô Vũ Thăng, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau, đã thay mặt Ban tổ chức trân trọng cảm ơn sự tham gia và những chia sẻ kinh nghiệm quý báu, chất lượng cao từ các chuyên gia và nhà khoa học.

Ông Ngô Vũ Thăng khẳng định rằng các ý kiến đóng góp tại Hội thảo có hàm lượng tri thức, khoa học và tính thực tiễn cao. Các tham luận đã cung cấp những bằng chứng khoa học cập nhật về sinh học, công nghệ nuôi, dữ liệu dịch tễ học bệnh cua, cũng như các phương pháp chọn giống kháng bệnh. Những nội dung này đã đánh giá rõ tiềm năng, lợi thế, thách thức và nguy cơ đang đặt ra cho sự phát triển của ngành hàng cua Cà Mau.

 Ông Ngô Vũ Thăng phát biểu trong cuộc Hội Thảo

Ông nhấn mạnh, những ý kiến chuyên sâu và các giải pháp đã được trao đổi tại Hội thảo sẽ làm phong phú thêm kinh nghiệm, góp phần thúc đẩy ngành cua Việt Nam nói chung và Cà Mau nói riêng phát triển hơn nữa trong thời gian tới, theo hướng tăng trưởng xanh và phát triển bền vững.

Hội thảo đã thành công trong việc tạo ra một diễn đàn học thuật chất lượng, với sự tham gia của các chuyên gia có uy tín và những người tiên phong trong ngành. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng cua biển Cà Mau, chủ yếu là loài Scylla paramamosain, với diện tích nuôi hơn 386.000 ha và sản lượng trung bình trên 36.000 tấn/năm.

Tuy nhiên, ngành này vẫn đang đối mặt với các thách thức như chất lượng giống thiếu ổn định, dịch bệnh thường xuyên, ô nhiễm môi trường và tổ chức sản xuất nhỏ lẻ.

Để thực hiện tầm nhìn được Phó Chủ tịch Ngô Vũ Thăng đặt ra, Cà Mau cần tập trung vào các giải pháp chiến lược: (1) Cải tiến công nghệ sản xuất giống chất lượng cao và kháng bệnh, giảm phụ thuộc vào nguồn giống tự nhiên. (2) Áp dụng mô hình nuôi bền vững như nuôi kết hợp rừng ngập mặn (forest–crab ecological farming) và hệ thống nuôi hiện đại (RAS). (3) Tăng cường quản lý sức khỏe thủy sản và an toàn sinh học bằng probiotic và xử lý ozone, hạn chế lạm dụng kháng sinh. (4) Phát triển chuỗi giá trị tích hợp từ sản xuất đến chế biến sâu, và ứng dụng truy xuất nguồn gốc (ví dụ: công nghệ Blockchain) để nâng cao uy tín và khả năng cạnh tranh quốc tế.

 Các đại biểu tạo biểu tượng cua, chụp ảnh lưu niệm trong Hội thảo

Hội thảo Quốc tế “Đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững ngành cua biển” chính là cơ sở khoa học vững chắc để tỉnh Cà Mau triển khai các hành động và chính sách nhằm đưa Cua Cà Mau trở thành biểu tượng của sự hòa hợp giữa thiên nhiên, công nghệ và con người, hướng tới tương lai xanh, thịnh vượng và hội nhập toàn cầu.

Văn Cường, TT Khuyến nông